درک پرستاران از اهمیت رفتارهای مراقبتی و عوامل تعیین کننده آن

  درک پرستاران از اهمیت رفتارهای مراقبتی و عوامل تعیین کننده آن     دکتر صالح سلیمی * [1] ، افسانه عظیم پور [2] ، دکتر محمد فشارکی [3] ، شهلا محمد زاده [4]     تاریخ دریافت 04/07/1390 تاریخ پذیرش 11/09/1390     چکیده   پیش زمینه و هدف: در سراسر جهان اعتقاد بر این است که اصول نظری پرستاری بر پایه درک از مراقبت استوار است. هدف مطالعه حاضر بررسی درک پرستاران از رفتارهای مراقبتی و عوامل تعیین کننده آن بود.   مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- همبستگی 143 پرستار به عنوان نمونه شرکت داشتند. نمونه‌ها با روش نمونه گیری سهمیه‌ای از چهار بیمارستان آموزشی در شهر ارومیه از آذر تا اسفند 1389 انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از دو پرسش‌نامه پایا و روایی CDI-25 و پژوهشگر ساخته DNCB-38 گردآوری شد. اعتبار ترجمه و ظاهری فرم فارسی پرسش‌نامه CDI-25 و اعتبار علمی DNCB-38 با نظر متخصصین فن تأمین شد. پایایی هر دو پرسش‌نامه به روش آزمون مجدد و پایایی درونی با استفاده از روش آلفای کرونباخ تعیین شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS 18 ، در سطح معنی‌داری 05/0 > P و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی (تی تست، آنالیز واریانس و رگرسیون) آنالیز شدند.   یافته‌ها: نمرات شرکت کنندگان به مجموع آیتم‌های جسمانی و روانی- اجتماعی اختلاف معنی‌دار آماری نداشت. برخی از مشخصات جمعیت شناختی شرکت کنندگان (سن، دانشگاه محل تحصیل، نوع استخدام و سابقه خدمت) با نمرات عوامل تعیین کننده رفتارهای مراقبتی ارتباط آماری معنی‌داری داشت. مهم‌ترین رفتارهای مراقبتی از نظر پرستاران شامل «داشتن شایستگی و توانائی برای انجام پروسیجرهای بالینی»، «حفظ حریم خصوصی بیمار» و «شرکت دادن بیمار در مراقبت از خود» و کم اهمیت‌ترین رفتار مراقبتی را «مطلع کردن بستگان بیمار از وضعیت بیمارشان» ذکر کردند. مهم‌ترین عوامل تعیین کننده رفتارهای مراقبتی «حجم کار»، «میزان علاقه به حرفه پرستاری» «رضایت شغلی» بود، اما نتایج تست رگرسیون نشان داد که فاکتور «شرکت در دوره‌ها یا سمینارهای آموزشی مرتبط پس از فارغ‌التحصیلی» تنها عامل پیش بین کننده رفتارهای مراقبتی است.   بحث و نتیجه گیری: علی‌رغم تاکیدی که در رشته پرستاری وجود دارد، برخی از جنبه‌های مهم جسمانی- تکنیکی مراقبت (نظیر کمک در فعالیت‌های روزمره) و روانی- اجتماعی مراقبت (نظیر گوش کردن به بیمار یا نشستن با وی) مورد غفلت است. با توجه به تأثیرگذاری واضح دوره‌ها یا سمینارهای آموزشی بر رفتارهای مراقبتی پیشنهاد می‌شود در آموزش‌های ضمن خدمت پرستاران آموزش رفتارهای مراقبتی گنجانده شود. علاوه بر این لازم است به گونه‌ای در آموزش‌های ضمن خدمت تجدید نظر شود که امکان تصحیح برداشت‌های نادرست از مفهوم مراقبت در پرستاری فراهم شود. نکته حائز اهمیت دیگر اندیشیدن تمهیداتی برای جذب دانشجویان علاقمند به رشته پرستاری است.   کلیدواژه‌ها: رفتارهای مراقبتی، درک پرستاران، عوامل تعیین کننده     دوماهنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دهم، شماره اول، پی در پی 36، فروردین و اردیبهشت 1391، ص 60-49     آدرس مکاتبه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، گروه پرستاری، تلفن: 09143404534   Email: [email protected]   این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد می باشد.   [1] استادیار پرستاری، عضو هیئت علمی و مدیر گروه پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه (نویسنده مسئول)   [2] دانشجوی کارشناس ارشد آموزش پرستاری گرایش داخلی-جراحی، دانشکده پرستاری و مامائی واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران   [3] دانشیار آمار حیاتی، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری مامائی واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران   [4] مربی، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری مامائی واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران